Hình dung lại tương lai của AI trong hệ sinh thái giáo dục

Tuy nhiên, trong khi tầm nhìn do các bên liên quan trong ngành và các chuyên gia giáo dục đưa ra được xem là quan trọng, thì tiếng nói của chính bản thân các học sinh dường như đang bị bỏ lỡ trong phần lớn các kịch bản về AI.

Khi những người trẻ tham gia vào việc dự đoán về nhà trường trong tương lai, họ đưa ra một loạt các ý tưởng và chương trình hiện đang bị loại bỏ trong các cuộc thảo luận chính thống, bao gồm cả những khía cạnh truyền thống của nhà trường mà chúng ta nên tìm cách giữ lại.

Những kịch bản "nhà trường của tương lai" giúp thắp sáng các cuộc thảo luận và góp phần chuẩn bị tốt hơn cho những thay đổi về công nghệ, kinh tế, xã hội và môi trường trong giáo dục. Những điều này đang dần trở nên phổ biến trong giới hoạch định chính sách khi dự đoán các tác động của những công nghệ mới. Trong những năm gần đây, các kịch bản này trở nên đặc biệt quan trọng đối với tất cả các bên liên quan vốn đang định hướng những tiềm năng mang tính cách mạng của AI trong lĩnh vực giáo dục.

Để hiểu rõ hơn về cách thức AI ảnh hưởng tới giáo dục nhà trường, nhóm nghiên cứu của ĐH Monash đã tiến hành xem xét 70 kịch bản về nhà trường trong tương lai từ 18 báo cáo khác nhau. Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng những thảo luận tập trung chủ yếu vào công nghệ, hình dung về các tác nhân học tập AI, giáo viên ảo và kiểm tra đánh giá tự động.

Cách tiếp cận này đã bỏ qua những hiểu biết sâu sắc và quan trọng từ các nghiên cứu về giáo dục và tương lai vốn cho thấy bối cảnh xã hội, các yếu tố về văn hoá và môi trường phức tạp hơn sẽ đóng vai trò định hình những năm tới.

Ví dụ, các kịch bản đưa ra đã không xem xét tới ảnh hưởng của các hiện tượng biến đổi khí hậu khắc nghiệt đối với hoạt động giáo dục tại nhà trường. Ngoài ra, họ cũng bỏ qua những tác động ngày càng tăng về năng lượng khi sử dụng AI một cách rộng rãi, không đưa ra được các giái pháp để quản lý hoặc bù đắp cho nhu cầu năng lượng bị thiếu hụt.

Các kịch bản cũng thiếu dữ liệu minh chứng về việc dự đoán cách mà nhà trường cũng như học sinh chấp nhận và định hình việc sử dụng công nghệ AI. Để khắc phục điều này, các nhà khoa học đã làm việc với Trường Công nghệ Monash để phát triển chương trình về "tương lai năng lượng AI" đầu tiên trên thế giới cũng như các tài liệu học tập liên quan dành cho giáo viên và học sinh.

Chương trình AI Energy Futures

Các chuyên gia Monash tin rằng nhà trường tương lai cần phải hình dung lại theo hướng tiếp cận từ trên xuống, trong đó đặc biệt cần coi trọng tiếng nói của người học. Tham gia vào quá trình xây dựng kịch bản có thể trở thành một trải nghiệm quý báu đối với việc phát triển năng lực của người trẻ. Họ sẽ có cơ hội nghĩ về tương lai, cũng như về các giả định cơ bản của trường học hiện tại.

Điều này đặc biệt quan trọng khi xét đến kỳ vọng về việc AI sẽ cách mạng hoá các hoạt động giảng dạy hàng ngày và những thay đổi dự kiến trong hệ thống năng lượng và môi trường tương lai. Nhóm nghiên cứu là tập hợp các nhà khoa học về năng lượng trong tương lai, các nhà khoa học máy tính, nhà nhân chủng học, nhà xã hội học, nhà khoa học giáo dục và công nghệ số. Kết quả của nhóm luôn nhất quán cho thấy các hệ thống năng lượng và công nghệ kỹ thuật số được định hình như thế nào theo mong đợi và cách sử dụng của con người.

Nhóm nghiên cứu của ĐH Monash mong muốn giúp học sinh khám phá ra những ảnh hưởng của AI và năng lượng trong bối cảnh nhà trường. Các nhà khoa học đã tiến hành thử nghiệm một chương trình giáo dục trong 3 ngày đối với 70 học sinh từ 2 trường trung học tại Melbourne (lớp 7-9), cho các em thấy các trung tâm lưu trữ dữ liệu của hệ thống máy tính AI tiêu thụ khoảng 240-340 terawatt giờ trên toàn cầu trong năm 2022. Học sinh cũng được thấy sự biến đổi của các công nghệ AI như ChatGPT, Google Bard trong những năm vừa qua.

Bên cạnh việc khám phá những ảnh hưởng của AI và năng lượng đối với môi trường học đường, các nhà khoa học cũng yêu cầu nhóm học sinh suy nghĩ về những vấn đề sau:

- Các em sẽ học tập như thế nào trong thời kỳ nắng nóng cao độ?

- Các em muốn nhà trường ứng dụng AI tới mức độ nào?

- Việc quản lý các nhu cầu về năng lượng sẽ được tiến hành ra sao?

Học sinh sẽ sử dụng các công cụ AI tạo sinh để phát triển kịch bản mà mình nghĩ tới, kết hợp với các thẻ flash card ghi lại những mong muốn, kỳ vọng về tương lai của các em. Thông qua việc khuyến khích học sinh tham gia vào hoạt động định hướng tương lai, nhóm nghiên cứu có thể đạt được 2 mục tiêu quan trọng:

- Thúc đẩy giáo dục về tương lai, cung cấp cho học sinh những công cụ để tư duy về những điều sẽ xảy ra trong thời gian sắp tới. Học sinh hiểu rõ về những vấn đề này sẽ được trang bị tốt hơn để có thể tham gia vào những cuộc thảo luận về công nghệ và tính bền vững

- Coi trọng tiếng nói của người trẻ, cho phép những kỳ vọng và ý tưởng của họ về tương lai được nghe thấy, góp phần quan trọng vào việc giáo dục lấy học sinh làm trung tâm được hiệu quả hơn.