Ngày càng ít người đạp xe đạp hơn, cách thức nào giúp giảm bớt thực trạng này?

Theo một báo cáo quốc gia được công bố trong tháng 8, tỷ lệ người đi xe đạp đang giảm sút tại Australia. Nhiều người đã bắt đầu sử dụng xe đạp trong giai đoạn đầu của đại dịch, tuy nhiên xu hướng này không tồn tại quá lâu. Tỷ lệ người đạp xe hiện nay còn thấp hơn so với năm 2011. Ít hơn 1/6 người dân Australia cho biết họ đạp xe mỗi tuần. Khoảng 1/3 số người được hỏi cho biết họ vẫn đạp xe từ năm ngoái.

Trong khoảng thời gian hạn chế đi lại trong đại dịch, khi có ít hơn các phương tiện giao thông khác di chuyển trên đường, người dân có thể đã cảm thấy sự an toàn khi đạp xe đạp. Việc tạo ra những con đường ít đông đúc, ồn ào, dễ dàng di chuyển cũng như dễ dàng bằng qua đường an toàn đã khuyến khích nhiều người đi bộ và đạp xe hơn.

Hầu hết người dân đều muốn đi bộ và đạp xe nhiều hơn. 2/3 số người được hỏi mong muốn rằng sẽ có nhiều kinh phí giao thông hơn sẽ được đầu tư cho việc đi bộ, đạp xe và phương tiện giao thông công cộng. Thậm chí ngay cả khi bạn không hứng thú với việc đi xe đạp, bạn vẫn cần phải lo lắng về sự giảm sút này, bởi đi bộ và đạp xe là một trong những giải pháp đối với các vấn đề cấp bách mà những thành phố đang phải đối mặt hiện nay.

Sự sụt giảm không bất ngờ

Tỷ lệ sử dụng xe đạp giảm xuống có lẽ không gây ra quá nhiều bất ngờ đối với người dân. Trong vòng 40 năm qua, tỷ lệ trẻ em đi bộ hoặc đạp xe tới trường đã giảm từ 75% xuống còn 25%. Ngoài ra, việc đi xe đạp chỉ nhận được khoảng 2% ngân sách giao thông. Chương trình Môi trường của Liên Hợp Quốc khuyến nghị rằng ngân sách giao thông cần chi 20% cho các phương tiện không động cơ.

Hầu hết các nguồn ngân sách cho giao thông thường được chi trả cho việc mở rộng và kéo dài các con đường, gia tăng nhiều hơn sự phụ thuộc vào oto. Tuy nhiên, làm cho hoạt động lái xe dễ dàng hơn chỉ dẫn tới việc lái xe nhiều hơn và gia tăng tình trạng tắc đường, đây là hiện tượng thường được biết tới với thuật ngữ "phát sinh nhu cầu", "kích thích nhu cầu tiềm ẩn".

Những chuyến đi ngắn bằng oto

Tại các thành phố ở Úc, hầu hết các chuyến đi sử dụng xe oto đều có quãng đường ngắn. 2/3 những chuyến đi này có thể được di chuyển bởi xe đạp trong vòng 15 phút hoặc ít hơn. Ví dụ, tại Perth, trong số 4.2 triệu chuyến đi hằng ngày bằng oto, 2.8 triệu trong số đó chỉ di chuyển quãng đường ít hơn 5km. Tại Victoria, khoảng 1/2 (hơn 2 triệu) hoạt động di chuyển trên quãng đường dưới 2km được thực hiện bằng oto.

Những quảng di chuyển ngắn như thế này sẽ gây ra các tác động tiêu cực tới sức khỏe cộng đồng, vấn đề khí thải và biến đổi khí hậu, an toàn giao thông, tắc đường. Do đó, việc đi bộ và đạp xe có thể giải quyết được những vấn đề này.

Phát triển đô thị và sử dụng oto sẽ gây ra rất nhiều phí tổn

Quá trình phát triển đô thị khiến cho việc lựa chọn đi bộ và đạp xe ít được quan tâm hơn, dẫn tới sự phụ thuộc sâu hơn đối với oto.

Phát triển đô thị cũng gây ra các tác động tới môi trường. Theo đó, Ủy ban năng suất New South Wales đã báo cáo rằng việc xây dựng nhà cửa gần với trung tâm thành phố thay vì giãn ra các vùng ngoại ô có thể giúp tiết kiểm 75.000$ chi phí dành cho cơ sở hạ tầng.

Các chi phí tăng thêm có thể bao gồm việc xây dựng trường học, đường sá, công viên, hạ tầng nước và nước thải.

Ba ưu tiên đối với giao thông

Đối với người dân sử dụng xe đạp và đi bộ, chúng ta cần cung cấp những con đường an toàn, không quá ồn ào, dễ dàng di chuyển.

Trong năm 2022, cộng đồng Asia-Pacific Society for Physical Activity và nhóm We Ride Australia đã đề xuất 3 điểm ưu tiên đối với giao thông Australia. Đề xuất này được sự ủng hộ của liên minh gồm 13 tổ chức về khí hậu, giáo dục, giao thông và sức khỏe cộng đồng.

1. Giới hạn tốc độ an toàn

Hiện tại, giới hạn tốc độ mặc định là 50km/h trong những khu vực đã xây dựng. Giới hạn này là không an toàn và dẫn tới rất nhiều ca thương vong mỗi năm. Do đó, 30km/h là giới hạn tốc độ được đề xuất cho các khu vực này nhằm gia tăng tỷ lệ an toàn giao thông và tốn ít chi phí.

2. 1500m xung quanh khu vực trường học

Hầu hết học sinh đều sống trong bán kính 3km so với trường học. Điều này đồng nghĩa với việc các em sẽ mất khoảng 30' để đi bộ tới trường, và không tới 10' nếu sử dụng xe đạp.

Tuy nhiên, để kích thích hoạt động đi bộ và đạp xe tới trường, các bậc phu huynh cần được tạo cảm giác an toàn khi con cái của họ tới trường theo cách đó. Giải pháp được đưa ra là thiết lập các tuyến đi bộ và đạp xe với các ưu tiên qua đường trong vòng 500-1500m quanh trường học. Các con phố dọc theo những tuyến di chuyển này cần được thiết lập sao cho dễ dàng băng qua, không quá ồn ào, không quá đông đúc.

3. Xe đạp điện

Việc cắt giảm khí thải carbon nhằm giảm thiểu ô nhiễm không khí cũng như biến đổi khí hậu đòi hỏi chúng ta phải cắt giảm việc sử dụng oto cá nhân. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng sử dụng xe đạp quan trọng gấp 10 lần so với việc sử dụng oto điện để có thể đạt tới mục tiêu thành phố net-zero (Net-zero được hiểu là cắt giảm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính xuống gần bằng 0 nhất có thể)

Xe đạp điện hỗ trợ người sử dụng trong việc đạp xe, giúp cho họ di chuyển nhanh hơn so với xe đạp thông thường. Người dùng xe đạp điện có thể di chuyển quãng đường xa hơn so với những người đạp xe truyền thống.

Tuy nhiên, giá thành của xe đạp điện sẽ là một trong những rào cản đối với mong muốn sở hữu của người dân. Cung cấp các khoản hỗ trợ đối với người mua xe đạp điện sẽ giúp giải quyết vấn đề này. Các nghiên cứu cho thấy tỷ suất hoàn vốn là 2$ - 3$ cho mỗi 1$ chi cho các khoản hỗ trợ.