Công lý trích dẫn

Sức mạnh của trích dẫn

Trích dẫn đóng vai trò rất quan trọng trong hoạt động học thuật, cả trên góc độ tổ chức và đối với sự nghiệp của mỗi cá nhân. Chúng tạo ra nền tảng vững chắc cho việc đánh giá các hoạt động nghiên cứu và đang có ảnh hưởng ngày càng tăng trong các đơn tuyển dụng, hoạt động khen thưởng, các đề cương nghiên cứu và hoạt động xếp hạng trường đại học. Tuy nhiên, hiện đang ngày càng nhiều bằng chứng cho thấy phụ nữ, người da màu và những nhóm cộng đồng thiểu số đang không được nhắc tới một cách có hệ thống, dẫn tới việc hạn chế về vị trí cũng như tiếng nói trong cộng đồng học thuật. Có thể lấy ví dụ về một bài báo mà chúng ta đang viết, hoặc một đoạn văn bản trong danh sách mà chúng ta đang đọc: có bao nhiêu tác giả được trích dẫn là đàn ông và/hoặc người da trắng? có bao nhiêu phụ nữ hoặc người da màu được trích dẫn? Những người được trích dẫn có phải là các tác giả nổi tiếng vì những đóng góp trong một thời gian dài? Chúng ta có tạo thêm không gian cho những tiếng nói mới và đang có triển vọng hay không? Tất cả những câu hỏi này sẽ phản ánh mức độ đa dạng về ý tưởng, trí thức và nguồn tác giả trong lĩnh vực của chúng ta.

Trên góc độ nghiên cứu, việc thiếu tính đa dạng trong kiến thức mà chúng ta khám phá là một vấn đề thường bị bỏ qua. Theo Priyamvada Gopal, một lượng lớn các chương trình đào tạo nam giới hay người da trắng không sai về mặt chính trị, nhưng nó không tốt về mặt tri thức. Sự độc canh không góp phần sản xuất ra những tư duy tốt và bản thân nó là một hình thức nguy hiểm của nền chính trị với bản sắc hẹp hòi và không rõ ràng.

Bên cạnh việc cải thiện hoạt động giảng dạy và nghiên cứu, các cơ sở giáo dục cũng cam kết về tính công bằng, đa dạng và hoà nhập trên mọi lĩnh vực. Đặt câu hỏi về những hoạt động đã được thiết lập và nhận diện về công lý trích dẫn được xem là trọng tâm của những cam kết này.

Công lý trích dẫn (citation justice) là gì?

Công lý trích dẫn là hành động dẫn lại tên tác giả dựa trên danh tính của họ nhằm nâng cao tiếng nói của những người bị gạt ra bên lề xã hội. Vấn đề này được xem là đã tồn tại một cách dai dẳng trong suốt quá trình lịch sử. Các nhà nghiên cứu từ Trường Kinh tế Birmingham đã khám phá ra vấn đề về công lý trích dẫn trong văn hoá nghiên cứu hiện nay. Thông qua việc phối hợp với nhóm nhân viên dịch vụ tại thư viện, các chuyên gia bắt đầu xem xét các trích dẫn trong nghiên cứu và giảng dạy, từ đó hiểu rõ hơn về cách thức để thay đổi tình trạng hiện nay. Mục tiêu trọng tâm của dự án là đặt ra câu hỏi xoay quanh những phương thức tư duy và làm việc phổ biến trong hệ thống học thuật, từ đó nâng cao nhận thức về công lý trích dẫn và nhấn mạnh về cách thức mà hoạt động trích dẫn có thể được xem xét và thay đổi. Điều này nhằm đảm bảo rằng việc trích dẫn phản ánh được mức độ công bằng và tính hoà nhập không chỉ trong phạm vi Trường Kinh tế Birmingham, mà còn trong hoạt động học thuật nói chung.

Cách thực hành công lý trích dẫn

1. Tìm kiếm hướng dẫn

2. Nâng cao nhận thức về những loại cơ sở dữ liệu hiện có nhằm giảm thiểu tính thiên kiến trong việc tìm kiếm tài liệu

3. Thiết lập, đóng góp và/hoặc phát triển danh sách trao đổi dữ liệu điện tử (EDI-Electronic Data Interchange)

4. Đổi mới sáng tạo

5. Thiết lập khoá học online dành cho các nhà nghiên cứu, trong đó bao gồm nội dung về công lý trích dẫn. Các nhà nghiên cứu có thể được uỷ thác để bổ sung các phần mới vào khoá học theo thời gian

6. Thảo luận với nhóm các nhà nghiên cứu về tính đa dạng của trích dẫn, và cách thức chỉnh sửa chúng nhằm đáp ứng các hướng tiếp cận và/hoặc các nguyên tắc cụ thể

7. Tham dự các hội nghị về dịch vụ thư viện