Định hướng nghề nghiệp cho con trẻ: Cởi mở và tích cực

Có ý kiến thì cho rằng như thế còn quá sớm, nhận thức của trẻ chưa đủ “chín muồi” và có đôi lúc, ước mơ của trẻ cứ thay đổi “xoành xoạch”. Thế nhưng, các ý kiến trái chiều lại đánh giá cao hành động này của phụ huynh và nhà trường vì có như thế, các con mới biết bản thân cần phấn đấu vì mục tiêu gì.

 Vì sao cần định hướng nghề nghiệp cho con trẻ từ sớm?

Thế giới chuyển động khôn lường với những thay đổi và xu hướng mà chúng ta không thể tiên đoán trước. Khi con người hướng đến nền kinh tế sáng tạo trong tương lai, lực lượng lao động không còn giới hạn trong một độ tuổi nhất định nữa mà bất kỳ ai, bất kỳ giới tính nào cũng có thể tự tạo ra một thương hiệu riêng cho mình.

Việc định hướng nghề nghiệp không nhằm mục đích khuyến khích trẻ kiếm tiền và bỏ bê việc học khi tuổi đời còn nhỏ. Đây là lối tư duy cũ kỹ khiến chúng ta vô tình áp đặt nên những rào cản không đáng có cho sự phát triển của con trẻ. Ở một số quốc gia phát triển, chương trình Tiểu học còn được lồng ghép với các buổi định hướng, gặp gỡ chuyên gia trong ngành hoặc các buổi học trực tiếp để học sinh trải nghiệm nghề nghiệp mà mình mơ ước.

Dưới đây là một số lý do vì sao chúng ta nên quan tâm đến vấn đề này:

• Trẻ sẽ được tiếp xúc với nhiều lựa chọn và từ nền tảng đó, thế giới quan của các em sẽ được mở rộng. Kết hợp với kiến thức được học ở trường, dần dà, các em sẽ hình thành được niềm yêu thích và mục tiêu theo đuổi một ngành nghề mà các em mơ ước.
• Trẻ được rèn luyện tính chủ động, sự cởi mở trong học tập từ nhỏ. Điều này rất quan trọng vì với một số em, việc nghe theo lời khuyên của người lớn đã vô hình trung đóng khung sự hiểu biết của các em và khiến các em sinh ra tâm lý ỷ lại vào quyết định của cha mẹ.
• Nhờ có sự định hướng đúng đắn, trẻ cũng có thể xác định được lộ trình học tập phù hợp với bản thân. Thêm nữa, điều này vô cùng có lợi khi trẻ có dự định đi du học ở nước ngoài bởi lẽ các trường trung học, đại học rất thích ứng cử viên hiểu rõ ước mơ, định hướng của bản thân.
• Trẻ cũng có cơ hội để phát huy thế mạnh và cải thiện điểm yếu của bản thân khi được hướng dẫn một cách đầy đủ và chính xác trong việc lựa chọn nghề nghiệp tương lai.

Nên định hướng cho trẻ như thế nào?

Việc định hướng nghề nghiệp nên thực hiện từ sớm. Lẽ dĩ nhiên, tùy vào từng độ tuổi mà gia đình và nhà trường cần có một kế hoạch và lộ trình nhất định. Chúng ta không thể bắt một đứa trẻ 7 tuổi ngồi nghe lý thuyết về kinh tế từ một chuyên gia trong ngành, càng không thể bắt một học sinh Lớp 10 tập hát bài về ước mơ của bé.

Đừng chờ đến khi trẻ trưởng thành, việc hướng nghiệp nên được thực hiện từ sớm. Đối với trẻ Mầm non hay Tiểu học, ba mẹ có thể cho trẻ tham gia các hoạt động ngoại khóa để tìm hiểu về các ngành nghề. Bên cạnh đó, hãy giới thiệu cho trẻ càng nhiều ngành càng tốt thay vì giới hạn trẻ bằng sự hiểu biết của chính mình. Bên cạnh đó, phụ huynh cũng đừng chạy theo những xu hướng của thời đại mà gạt bỏ đi những mong muốn của trẻ; hãy trò chuyện với trẻ, lắng nghe trẻ nhiều hơn thay vì tập trung nói về cảm nhận và suy nghĩ của bản thân; hãy cởi mở và tích cực để phản hồi những thắc mắc của trẻ. Không phải bạn nhỏ nào cũng may mắn tìm ra lựa chọn phù hợp với nản thân mình. Với một số em, điều đó cần khá nhiều thời gian và sự ủng hộ của gia đình. Hãy dành cho trẻ sự chủ động và thời gian để khám phá những tài năng tiềm ẩn của mình.

Cuối cùng, hãy chọn một môi trường học tập mà ở đó, học sinh được tạo không gian để khám phá, trải nghiệm và bứt phá khả năng sáng tạo của mình.