Lịch sử phát triển của công cụ DSM-5

Mặc dù có nhiều hệ thống phân loại khác nhau được phát triển trong hơn 2.000 năm qua với những cách giải thích, nhấn mạnh vào hiện tượng học, nguyên nhân học và cả quá trình như các đặc điểm xác định của bệnh lý. Thậm chí, có những hệ thống chỉ bao gồm một số loại chẩn đoán, và có những hệ thống lại có đến cả ngàn loại chẩn đoán. Hơn nữa, các hệ thống khác nhau nhằm phân loại rối loạn tâm thần khác nhau lại tùy thuộc vào mục tiêu chính của chúng là sử dụng trong môi trường lâm sàng, nghiên cứu hay hành chính.

Vấn đề phân loại bệnh quá rộng nên không thể tóm tắt ở đây, do đó, phần tóm tắt này chỉ tập trung vào những khía cạnh đã trực tiếp dẫn đến sự phát triển của cuốn Cẩm nang Chẩn đoán và Thống kê Rối loạn Tâm thần (DSM) và danh mục rối loạn tâm thần trong Bảng phân loại quốc tế về bệnh tật (ICD).

Trước thế chiến thứ II

Ở Hoa Kỳ, động lực ban đầu để phát triển việc phân loại các rối loạn tâm thần tới từ chính nhu cầu thu thập thông tin thống kê. Nỗ lực đầu tiên có thể kể đến là việc ghi lại tần suất của sự “ngu ngốc/mất trí” (idiocy/insanity) trong cuộc điều tra dân số năm 1840. Theo điều tra dân số năm 1880, bảy loại sức khỏe tâm thần đã được phân biệt như: chứng hưng cảm (mania), u sầu (melancholia), hưng phấn quá độ (monomania), liệt nhẹ (paresis), mất trí nhớ (dementia), chứng nghiện rượu (dipsomania) và động kinh (epilepsy).

Năm 1917, Hiệp hội Tâm lý - Y tế Hoa Kỳ (American Medico–Psychological Association), cùng với Ủy ban Vệ sinh Tâm thần Quốc gia (National Commission on Mental Hygiene), đã phát triển một kế hoạch được Cục Điều tra Dân số thông qua để thu thập số liệu thống kê sức khỏe giữa các bệnh viện tâm thần. Mặc dù hệ thống này chú ý nhiều hơn đến tính hữu dụng trong lâm sàng so với các hệ thống trước đó, nhưng về cơ bản nó vẫn là một phân loại hành chính. Năm 1921, Hiệp hội Tâm lý - Y tế Hoa Kỳ đổi tên thành APA (American Psychiatric Association). Sau đó, nó đã hợp tác với Học viện Y khoa New York (New York Academy of Medicine) để phát triển những phân loại bệnh tâm thần được chấp nhận trên toàn quốc; những phân loại này sẽ được đưa vào ấn bản đầu tiên của Danh sách phân loại bệnh theo tiêu chuẩn của Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ (American Medical Association’s Standard Classified Nomenclature of Disease). Hệ thống này được thiết kế chủ yếu để chẩn đoán bệnh nhân nội trú bị rối loạn tâm thần và thần kinh nghiêm trọng.

Sau thế chiến thứ II

Một hệ thống phân loại rộng hơn sau đó đã được Quân đội Hoa Kỳ phát triển (và được Cục quản lý Cựu chiến binh sửa đổi) để kết hợp tốt hơn các biểu hiện ngoại trú của quân nhân và cựu chiến binh trong Thế chiến II (ví dụ: rối loạn tâm sinh lý, rối loạn nhân cách và cấp tính). Đồng thời, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã xuất bản phiên bản thứ sáu của ICD, lần đầu tiên bao gồm một phần về rối loạn tâm thần. ICD-6 chịu ảnh hưởng mạnh mẽ bởi phân loại của Cơ quan quản lý cựu chiến binh và bao gồm 10 loại rối loạn tâm thần và loạn thần và 7 loại rối loạn tính cách của con người, hành vi và trí thông minh.

Ủy ban APA về Danh pháp và Thống kê đã phát triển một biến thể của ICD–6 được xuất bản năm 1952 dưới dạng là ấn bản đầu tiên của DSM. DSM chứa một bảng thuật ngữ mô tả các loại chẩn đoán và là sổ tay chính thức đầu tiên về rối loạn tâm thần tập trung vào yếu tố lâm sàng. Việc sử dụng thuật ngữ “phản ứng” (reaction) xuyên suốt DSM phản ánh ảnh hưởng của quan điểm tâm sinh học của Adolf Meyer, cho rằng các rối loạn tâm thần thể hiện phản ứng của nhân cách đối với các yếu tố tâm lý, xã hội và sinh học.

Một phần do danh sách có trong ICD–6 và ICD–7 không được chấp nhận rộng rãi, WHO đã tài trợ cho một đánh giá toàn diện về các vấn đề chẩn đoán do bác sĩ tâm thần người Anh Erwin Stengel thực hiện. Báo cáo của ông đã truyền cảm hứng cho nhiều sự tiến bộ trong chẩn đoán, đặc biệt là nhu cầu định nghĩa rõ ràng về các rối loạn như một phương tiện thúc đẩy sự đáng tin cậy ở chẩn đoán lâm sàng. Tuy nhiên, ở lần sửa đổi dẫn đến DSM–II và ICD–8, đã không tuân theo các khuyến nghị của Stengel ở bất kỳ mức độ nào. Do đó, DSM–II tương tự như DSM nhưng đã loại bỏ thuật ngữ “phản ứng”.

Sự phát triển của DSM-III

Như trường hợp của DSM và DSM–II, việc phát triển phiên bản thứ ba song hành cùng sự phát triển phiên bản tiếp theo của ICD, đó là ICD–9, được xuất bản năm 1975 và được đưa vào thực tiễn vào năm 1978. Những hoạt động trong việc sửa đổi DSM II bắt đầu vào năm 1974, xuất bản thành DSM-III vào năm 1980.

DSM–III đã giới thiệu một số đổi mới quan trọng, bao gồm tiêu chuẩn chẩn đoán rõ ràng, hệ thống đánh giá chẩn đoán đa trục và các nỗ lực tiếp cận theo hướng trung lập với các nguyên nhân gây rối loạn tâm thần. Nỗ lực này được hỗ trợ bởi các nghiên cứu mở rộng về xây dựng và xác nhận các tiêu chuẩn chẩn đoán, phát triển các cuộc phỏng vấn tâm thần để nghiên cứu và sử dụng lâm sàng.

ICD–9 không bao gồm các tiêu chí chẩn đoán hoặc hệ thống đa trục chủ yếu vì chức năng chính của hệ thống quốc tế này là vạch ra các danh mục để thu thập các số liệu thống kê cơ bản về sức khỏe. Ngược lại, DSM–III được phát triển với mục tiêu bổ sung là cung cấp các định nghĩa chính xác về rối loạn tâm thần cho các bác sĩ lâm sàng và các nhà nghiên cứu. Do sự không hài lòng của tất cả các loại thuốc với sự thiếu tính đặc hiệu trong ICD-9, một quyết định đã được đưa ra để sửa đổi nó để sử dụng ở Hoa Kỳ, dẫn đến ICD-9–CM (đối với Sửa đổi lâm sàng).

Sự phát triển của DSM-III-R và DSM-IV

Trải nghiệm với DSM, Phiên bản thứ ba (DSM–III) cho thấy sự không nhất quán trong hệ thống và các trường hợp trong đó tiêu chí chẩn đoán không rõ ràng. Do đó, APA đã chỉ định một nhóm làm việc để sửa đổi DSM–III, nhóm này đã phát triển các bản sửa đổi và chỉnh sửa dẫn đến việc xuất bản DSM–III–R vào năm 1987.

DSM–IV được xuất bản năm 1994. Đây là đỉnh cao của nỗ lực trong sáu năm với sự tham gia của hơn 1.000 cá nhân và nhiều tổ chức chuyên nghiệp. Phần lớn nỗ lực liên quan đến việc tiến hành đánh giá toàn diện tài liệu để thiết lập cơ sở thực nghiệm vững chắc cho việc sửa đổi. Nhiều thay đổi đã được thực hiện đối với sự phân loại (ví dụ: các rối loạn đã được thêm, xóa và sắp xếp lại), bộ tiêu chí chẩn đoán và mô tả. Các nhà phát triển của DSM–IV và của phiên bản ICD  thứ 10 đã hợp tác chặt chẽ với nhau giúp sự tương đồng giữa hai hệ thống tăng lên và giảm thiểu sự khác biệt không đáng có về mặt từ ngữ. Theo đó, ICD–10 được xuất bản năm 1992.

DSM-5

Các sửa đổi để có được bản DSM 5 bắt đầu vào năm 2000 nhờ có các nhóm làm việc đã được thành lập để tạo ra một chương trình nghiên cứu cho bản sửa đổi này. Các nhóm làm việc này đã tạo ra hàng trăm đầu sách, sách chuyên khảo và bài báo, cung cấp một bản tóm tắt về tình trạng khoa học gắn với chẩn đoán tâm thần và cho biết những lỗ hổng tồn tại trong nghiên cứu hiện tại, với hy vọng sẽ nhấn mạnh hơn vào việc nghiên cứu các lĩnh vực đó. Năm 2007, APA thành lập Đội nghiên cứu DSM–5 để bắt đầu sửa đổi hướng dẫn cũng như 13 nhóm làm việc tập trung vào các lĩnh vực rối loạn khác nhau. Danh mục các rối loạn tâm thần theo DSM–5 đã được xuất bản vào năm 2013.

DSM-5-TR

Nỗ lực phát triển DSM-5-TR bắt đầu vào mùa xuân năm 2019 với sự tham gia của hơn 200 chuyên gia, phần lớn trong số họ đã tham gia vào quá trình phát triển DSM 5. Các chuyên gia này được giao nhiệm vụ tiến hành đánh giá tài liệu trong chín năm qua và xem xét văn bản để xác định các tài liệu lỗi thời. Bốn nhóm đánh giá xuyên suốt (Văn hóa, Tình dục và Giới tính, Tự tử và Pháp y) đã xem xét tất cả các chương, tập trung vào tài liệu liên quan đến chuyên môn cụ thể của họ. Văn bản cũng đã được xem xét bởi Nhóm làm việc về Bình đẳng và Hòa nhập dân tộc để đảm bảo sự chú ý phù hợp đến các yếu tố rủi ro như phân biệt chủng tộc và phân biệt đối xử cũng như việc sử dụng ngôn ngữ không kỳ thị. Mặc dù phạm vi sửa đổi văn bản không bao gồm những thay đổi về khái niệm đối với các bộ tiêu chí, nhưng một số giải thích cần thiết đối với một số tiêu chí chẩn đoán đã được Ban chỉ đạo DSM, cũng như Hội đồng APA và Hội đồng quản trị xem xét và phê duyệt. DSM-5-TR được xuất bản vào tháng 3 năm 2022.