Liệu pháp trò chuyện can thiệp sớm nhằm giảm nguy cơ loạn thần

Một nghiên cứu do Đại học Southampton thực hiện đã phát hiện rằng những điều chỉnh đơn giản đối với liệu pháp hành vi nhận thức (CBT) – hiện đang được cơ quan Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh (NHS) cung cấp cho khoảng 1,2 triệu bệnh nhân mắc chứng lo âu và trầm cảm mỗi năm – có thể mang lại sự cải thiện đáng kể cho những người có nguy cơ phát triển rối loạn loạn thần.

Nghiên cứu cho thấy rằng việc bổ sung một số câu hỏi vào đầu quá trình CBT có thể giúp các nhà lâm sàng xác định được những người có nguy cơ oạn thần.

GS. Katherine Newman-Taylor, Nhà tâm lý học lâm sàng tư vấn và là người dẫn đầu lĩnh vực CBT tại Đại học Southampton, cho biết: Nhiều người tìm đến dịch vụ Trị liệu Nói chuyện (talking therapy) của NHS để điều trị lo âu và trầm cảm có trải nghiệm loạn thần ở mức độ thấp, nhưng họ không báo cáo những trải nghiệm này và các nhà lâm sàng không được đào tạo để nhận diện chúng, vì vậy chúng thường bị bỏ sót. Nhóm nghiên cứu nhận thấy rằng khi những biểu hiện này không được phát hiện, khả năng phục hồi của người bệnh sẽ giảm đi rõ rệt.

Nghiên cứu của nhóm cho thấy rằng việc điều chỉnh nhẹ CBT giúp các nhà lâm sàng nhận diện được các trải nghiệm ban đầu có tính chất loạn thần. Điều này cho phép bệnh nhân sử dụng những kỹ năng họ đang học để quản lý chứng lo âu hoặc trầm cảm, đồng thời kiểm soát được các trải nghiệm loạn thần ở mức độ thấp.

Loạn thần ảnh hưởng đến khoảng một trong số 100 người. Các triệu chứng bao gồm nghe thấy tiếng nói, nhìn thấy những hình ảnh không thực, và có những niềm tin bất thường như hoang tưởng hoặc tự đại. Thông thường, loạn thần không được điều trị trong khoảng một đến hai năm, do nhiều yếu tố như bản thân người bệnh không nhận ra vấn đề, sự kỳ thị liên quan đến tình trạng này, và sự chậm trễ trong hệ thống chăm sóc sức khỏe tâm thần.

Loạn thần tồn tại dưới dạng phổ. Theo GS Newman-Taylor, một số người có thể trải qua những hiện tượng mang tính loạn thần mà không gây ra nhiều phiền toái. Đối với những người khác, các trải nghiệm này có thể gây khó chịu, nhưng vì sự kỳ thị liên quan nên họ cảm thấy xấu hổ hoặc sợ hãi khi tìm kiếm sự giúp đỡ. Khi loạn thần trở nên rõ rệt, nó có thể gây tàn phế nghiêm trọng. Loạn thần nằm trên một phổ liên tục, và các nhà khoa học tin rằng có thể can thiệp sớm hơn nhiều, khi các triệu chứng còn nhẹ.

Nhóm nghiên cứu đã hợp tác với các cơ sở NHS tại khu vực Hampshire để thực hiện một nghiên cứu khả thi với các bệnh nhân tìm kiếm sự hỗ trợ cho lo âu hoặc trầm cảm. Họ phát hiện ra rằng CBT được điều chỉnh ở mức tối thiểu là phương pháp được bệnh nhân chấp nhận, có khả năng cải thiện kết quả điều trị đối với lo âu, trầm cảm và nguy cơ loạn thần, đồng thời có thể được triển khai trong các dịch vụ Trị liệu Nói chuyện của NHS. Hiện tại, nhóm nghiên cứu đang lên kế hoạch tiến hành một thử nghiệm toàn diện với các bệnh nhân đang tham gia CBT.

Nhóm nghiên cứu biết rằng những người tiếp cận trị liệu nói chuyện hiện đang gặp phải những vấn đề phức tạp hơn so với những gì mà dịch vụ này được thiết kế ban đầu để xử lý. GS. Newman-Taylor cũng biết rằng nhiều người thường quá xấu hổ hoặc sợ hãi để chia sẻ về những trải nghiệm bất thường của họ. Nếu chúng ta có thể can thiệp từ rất sớm theo cách này, có thể chúng ta sẽ ngăn chặn được một số trường hợp phát triển thành rối loạn loạn thần.