Một bài tập hồi tưởng trước khi đi ngủ có thể cải thiện trí nhớ ở người cao tuổi, bao gồm cả những người mắc và không mắc bệnh Alzheimer

Việc viết ra chỉ năm sự kiện diễn ra trong ngày đã cho thấy sự cải thiện đáng kể về hiệu suất ghi nhớ ở những người mắc bệnh Alzheimer (AD) cũng như ở người lớn tuổi khỏe mạnh vào ngày hôm sau.

Hướng can thiệp này – bao gồm việc hồi tưởng và ghi chép lại các trải nghiệm hằng ngày – mang lại một phương pháp không tốn kém và dễ thực hiện để nâng cao chức năng ghi nhớ.

Nghiên cứu RESTED-AD (Đánh giá từ xa về giấc ngủ nhằm nâng cao hiểu biết về giai đoạn sớm của chứng sa sút trí tuệ) đã khảo sát tác động của việc hồi tưởng tự truyện đối với khả năng ghi nhớ trên 26 người tham gia, được chia làm hai nhóm – có và không có chẩn đoán sa sút trí tuệ giai đoạn sớm hoặc suy giảm nhận thức nhẹ (MCI).

Những người tham gia thực hiện một nhiệm vụ nhận diện từ vựng trong hai lần riêng biệt. Trong một lần, họ được yêu cầu ghi lại năm sự kiện cá nhân đã trải qua trong ngày trước khi đi ngủ. Vào sáng hôm sau, khi được yêu cầu nhận diện các từ đã xem từ trước, kết quả cho thấy khả năng ghi nhớ của cả hai nhóm đều được cải thiện khi có thực hiện bài tập ghi nhớ trước khi ngủ.

TS. Jonathan Blackman – đồng chủ trì nghiên cứu – giải thích rằng vào những đêm mà người tham gia viết lại các sự kiện trong ngày, cả nhóm người mắc AD và người lớn tuổi khỏe mạnh đều thực hiện tốt hơn trong bài kiểm tra ghi nhớ – với lợi ích rõ rệt hơn ở nhóm AD. Nhóm nghiên cứu cho rằng điều này chưa từng được chứng minh trong các nghiên cứu trên người trước đây, và phát hiện này mở ra triển vọng cho một biện pháp can thiệp không dùng thuốc nhằm tăng cường khả năng ghi nhớ ở người lớn tuổi khỏe mạnh cũng như những người bị suy giảm nhận thức nhẹ hoặc sa sút trí tuệ do Alzheimer.

Mặc dù nghiên cứu không tìm thấy mối liên hệ trực tiếp giữa bài tập ghi nhớ trước khi ngủ và hoạt động não liên quan đến giấc ngủ, vẫn tồn tại các cách giải thích khác. Ví dụ, việc hồi tưởng có thể đã kích hoạt các vùng não liên quan đến trí nhớ ngay trước khi ngủ, từ đó dẫn đến hiệu suất ghi nhớ được cải thiện ở các nhiệm vụ khác.

Phương pháp này nổi bật nhờ tính đơn giản và khả năng tiếp cận cao. Khác với nhiều biện pháp can thiệp trí nhớ hiện có – vốn thường tốn kém hoặc đòi hỏi thiết bị chuyên dụng – bài tập ghi nhớ trước khi ngủ có thể dễ dàng tích hợp vào thói quen hằng ngày mà không cần thêm nguồn lực.

Các tác giả nghiên cứu nhấn mạnh sự cần thiết của các nghiên cứu tiếp theo để tái lập các phát hiện này trên mẫu lớn hơn và làm rõ cơ chế tiềm ẩn đằng sau sự cải thiện ghi nhận được. Dù vậy, kết quả hiện tại cho thấy một can thiệp ít rủi ro, có khả năng mang lại lợi ích cho cả người mắc AD và người lớn tuổi khỏe mạnh.

TS. Blackman kết luận rằng có nhiều phương pháp để cải thiện trí nhớ ở người lớn tuổi, nhưng phần lớn đều khó tiếp cận, tốn kém, mất thời gian hoặc thiếu tính khả thi. Với các bệnh nhân mắc sa sút trí tuệ do Alzheimer ở giai đoạn sớm hoặc trung bình, hiện cũng có một số loại thuốc, nhưng hiệu quả tương đối hạn chế và có thể gây tác dụng phụ. Nếu chúng ta có thể chứng minh rằng kết quả này được lặp lại và xác nhận trong các nghiên cứu tiếp theo, đây có thể là một can thiệp dễ dàng áp dụng và mang lại hiệu quả đáng kể đối với trí nhớ.

FULL PAPER