Những thành tựu nổi bật của khoa Lịch sử trong 55 năm xây dựng và phát triển (1968 - 2023)

Năm 1968, mặc dù ra đời trong điều kiện chiến tranh ác liệt, dạy và học trong bối cảnh đất nước gặp phải muôn vàn khó khăn, gian khổ nhưng bằng sự nỗ lực, phấn đấu không mệt mỏi của các thế hệ thầy trò, 55 năm qua, khoa Lịch sử đã từng bước đi lên, có vị trí xứng đáng trên bản đồ đào tạo đại học nước nhà, đóng góp quan trọng vào sự phát triển của Trường Đại học Sư phạm Vinh trước đây, nay là Trường Đại học Vinh.

Năm 2018, Khoa Lịch sử trở thành Ngành Lịch sử thuộc Viện Sư phạm Xã hội. Tháng 9/2021, Khoa Lịch sử được tái lập, trực thuộc Trường Sư phạm, Trường Đại học Vinh. Dù ở trong hoàn cảnh và thời điểm nào, các thế hệ cán bộ, giảng viên và sinh viên, học viên, nghiên cứu sinh luôn khắc phục mọi khó khăn, không ngừng cố gắng, nỗ lực vươn lên. Trải qua 55 năm, các thế hệ cán bộ, giảng viên và sinh viên, học viên cao học, nghiên cứu sinh có quyền tự hào về những thành quả đạt được qua biết bao gian lao, thử thách. không chỉ góp phần đào tạo nguồn nhân lực có trình độ cao cho khu vực bắc Miền Trung và cả nước mà còn làm nên những truyền thống tốt đẹp riêng có, mang màu sắc của Khoa. Từ diễn đàn trang trọng này, cho phép tôi khẳng định lại một lần nữa những thành tựu mà các thế hệ thầy và trò khoa Lịch sử đã đạt được trong 55 năm qua:

Thứ nhất, trong 55 năm qua, các thế hệ thầy trò khoa Lịch sử đã tạo dựng được một truyền thống tốt đẹp, mang đậm bản sắc của Khoa. Đó là không khí dân chủ, đoàn kết, tương thân tương ái; là quan hệ thầy - trò, quan hệ giữa các thế hệ giảng viên vừa cởi mở, thân mật vừa nghiêm túc, kỷ cương. Tình cảm thầy trò, nhất là đối với các thế hệ thầy giáo lão thành, đã trở thành nét đặc trưng của Khoa.

Phát biểu của PGS.TS.Trần Văn Thức, Đại biểu Quốc hội khóa XV, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Thanh Hóa, Cựu sinh viên khóa 29, nguyên Trưởng khoa Lịch sử

Thứ hai, từ một khoa có số lượng cán bộ giảng dạy ít, sau 55 năm đào tạo, bồi dưỡng, đến nay đã xây dựng được một đội ngũ cán bộ giảng dạy đông về số lượng; mạnh về chuyên môn, nghiệp vụ; vững vàng về tư tưởng, chính trị; trong sáng về phẩm chất, đạo đức. Hiện nay Khoa có 13 cán bộ cơ hữu tại khoa, 7 cán bộ công tác trong Trường có hoạt động chuyên môn tại khoa, với 98% cán bộ đạt trình độ Tiến sĩ, có 5 Phó giáo sư, 100% giảng viên là Giảng viên chính trở lên. Đội ngũ cán bộ giảng dạy của Khoa có năng lực và kinh nghiệm về xây dựng chương trình, biên soạn tài liệu, giáo trình, trực tiếp giảng dạy, đào tạo bậc Đại học và Sau đại học, chủ trì và thực hiện các đề tài nghiên cứu khoa học và công nghệ... Những năm gần đây, nhiều cán bộ giảng dạy, nhất là cán bộ giảng dạy trẻ đang tiếp cận trình độ khu vực trong hợp tác đào tạo, nghiên cứu khoa học và công bố quốc tế.

Thứ ba, khoa Lịch sử đã đào tạo và cung cấp một số lượng lớn nguồn nhân lực có trình độ cao cho các tỉnh khu vực bắc Miền Trung và cho cả nước. Trong 55 năm qua, hàng ngàn giáo viên giảng dạy môn Lịch sử, môn Địa lý, môn Văn - Sử, Sử - Chính trị do Khoa đào tạo và góp phần đào tạo đã được bố trí công tác tại các trường phổ thông từ Bắc chí Nam. Trong khoảng 20 năm lại đây, hàng trăm Cử nhân các ngành Văn thư Lưu trữ, Du lịch học, Thông tin - Thư viện, Cử nhân Khoa học Lịch sử, Công tác xã hội, Việt Nam học (Chuyên ngành Du lịch), Quản lý văn hóa ra trường và khẳng định được vị trí công tác của mình trên các lĩnh vực chuyên ngành. Cũng trong khoảng thời gian đó, đã có 100 cựu sinh viên, học viên đạt trình độ Tiến sĩ, hàng trăm Thạc sĩ do Khoa đào tạo đang không ngừng nỗ lực đóng góp trí tuệ, tâm huyết của mình trong nghiên cứu khoa học, đào tạo và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Nhiều cựu sinh viên, học viên của Khoa nhanh chóng trưởng thành, đã và đang giữ chức vụ quan trọng trong bộ máy lãnh đạo Đảng và Nhà nước, trở thành niềm tự hào của lớp lớp thầy trò khoa Lịch sử.

Phát biểu của Ông Đậu Văn Côi, Vụ trưởng Vụ KInh tế xã hội, Ban Kinh tế Trung ưong, Cựu sinh viên khóa 28

Thứ tư, công tác nghiên cứu khoa học của Khoa ngày càng được đẩy mạnh và nâng cao dần về chất lượng, trực tiếp phục vụ công tác giảng dạy, đào tạo, đồng thời góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và đất nước. Tính đến nay, cán bộ giảng dạy của Khoa đã biên soạn và tham gia biên soạn 60 giáo trình. Các thế hệ cán bộ giảng dạy của Khoa đã đăng tải gần 1.500 bài báo khoa học trên các tạp chí khác nhau (trong đó có 15 bài báo thuộc danh mục ISI, Scopus). Khoa đã tổ chức và phối hợp tổ chức thành công nhiều Hội thảo khoa học nhằm trao đổi những vấn đề học thuật và kinh nghiệm giảng dạy, đào tạo. Giảng viên của Khoa tích cực triển khai thực hiện các đề tài cấp Trường, cấp Bộ, tham gia các đề tài cấp Nhà nước. Bên cạnh hoạt động nghiên cứu khoa học của cán bộ giảng dạy, phong trào nghiên cứu khoa học của sinh viên ngày càng được đẩy mạnh và đạt được nhiều kết quả khả quan, nhiều em vinh dự được trao các giải thưởng, học bổng của các cấp khác nhau .

Thứ năm, Khoa luôn tổ chức tốt các hoạt động mang nét đặc thù của ngành Lịch sử như: kỷ niệm ngày Xô viết Nghệ Tĩnh (12/9), Công xã Pari (18/3), Cách mạng tháng Mười Nga (7/11), Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5), Ngày giải phóng miền Nam (30/4)... Chương trình dạy học của sinh viên ngành Sư phạm Lịch sử được đa dạng với dạy học đồ án, học tập trên hiện trường lịch sử tuyến Di sản miền Trung và tuyến phía bắc; học tập trải nghiệm trên các bảo tàng, di tích lịch sử văn hóa trên địa bàn Nghệ An, Hà Tĩnh.... Qua hoạt động này, sinh viên vừa được mở rộng, nâng cao kiến thức lịch sử, vừa được giáo dục tư tưởng, tình cảm đúng đắn và hình thành một số kỹ năng cần thiết trong tổ chức các sinh hoạt tập thể.

Thứ sáu, đời sống vật chất và tinh thần của cán bộ, viên chức ngày càng được nâng cao. Trong nhiều năm, Khoa đã tổ chức cho cán bộ, viên chức đi tham quan các địa điểm du lịch trong và ngoài nước...

Thứ bảy, Khoa tăng cường hợp tác, liên kết đào tạo và nghiên cứu khoa học với các trường đại học, viện nghiên cứu trong cả nước. Khoa Lịch sử có mối quan hệ gần gũi với tất cả khoa Lịch sử của các trường đại học, các viện nghiên cứu về Lịch sử văn hóa từ lâu đã trở thành đối tác thường xuyên của Khoa trong nghiên cứu khoa học và đào tạo. Hầu hết cán bộ giảng dạy trong Khoa đều là hội viên của các tổ chức nghề nghiệp như Hội Sử học Việt Nam, Hội Giáo dục lịch sử và có đóng góp tích cực cho sự lớn mạnh của các tổ chức này.

Đặc biệt, các thế hệ sinh viên, học viên, nghiên cứu sinh của khoa Lịch sử trong suốt 55 năm qua dù trong bất cứ hoàn cảnh nào, công tác đúng ngành hay trái ngành, vẫn nỗ lực phấn đấu về chuyên môn nghiệp vụ, trưởng thành, khẳng định vị thế cá nhân trên nhiều lĩnh vực từ giáo dục, chính trị, kinh tế, văn hóa xã hội và góp phần đáng tự hào tô thắm thêm truyền thống của khoa. Các thế hệ người học vẫn hướng về khoa Sử với tình cảm gắn bó, uống nước nhờ nguồn, chia sẻ những kỷ niệm vui buồn với khoa. Đây là giá trị văn hóa quý báu mà khoa Lịch sử đã tạo dựng được trong suốt 55 năm qua.

Lãnh đạo Trường Đại học Vinh và Trường Sư phạm tặng hoa chúc mừng Khoa Lịch sử nhân dịp  55 năm thành lập khoa

Để đạt được những thành quả nêu trên trước hết là nhờ vào sự chỉ đạo, lãnh đạo của Đảng ủy, Ban Giám hiệu Trường Đại học Sư phạm Vinh trước đây, Trường Đại học Vinh hiện nay; sự quan tâm chỉ đạo trực tiếp của Đảng ủy bộ phận, Ban Giám hiệu Trường Sư phạm hiện nay; nhờ vào sự gương mẫu, tận tụy của các thế hệ lãnh đạo Đảng bộ Khoa, Ban Chủ nhiệm Khoa qua các thời kỳ; nhờ sự quan tâm, giúp đỡ, liên kết, hợp tác của các Viên nghiên cứu, các Trường Đại học trong phạm vi cả nước. Đặc biệt nhất là nhờ sự đoàn kết một lòng, phấn đấu không mệt mỏi của nhiều thế hệ thầy trò đã từng gắn bó máu thịt với Trường Đại học Vinh nói chung, khoa Lịch sử nói riêng trong suốt hơn nửa thế kỷ qua.

Từ diễn đàn này, cho phép tôi được thay mặt các thế hệ thầy trò khoa Lịch sử xin bày tỏ lòng cảm ơn chân thành tới lãnh đạo Đảng ủy, Ban Giám hiệu Trường Đại học Vinh, tới các cơ quan, đơn vị có quan hệ hợp tác, liên kết trong nghiên cứu khoa học và đào tạo; xin được gửi lời tri ân đến các thế hệ thầy giáo, cô giáo đã không ngừng nỗ lực, cố gắng để cùng với lớp lớp sinh viên, học viên, nghiên cứu sinh làm nên những truyền thống tốt đẹp và thành tích đáng tự hào của Khoa chúng ta trong 55 năm qua.  

Cùng với Trường Đại học Vinh, ngành Sư phạm Lịch sử bước vào một thời kỳ mới: Thời kỳ phát triển và hội nhập. Cơ hội mới đã mở ra, nhưng đồng thời chúng ta cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Với truyền thống 55 năm xây dựng và trưởng thành, chúng ta có cơ sở để tin tưởng rằng: Ngành Sư phạm Lịch sử sẽ tiếp tục phát triển đi lên, cùng với Trường Đại học Vinh anh hùng góp phần vào sự nghiệp giáo dục, đào tạo nước nhà trong bối cảnh mới.

Cán bộ viên chức, sinh viên, học viên, nghiên cứu sinh của Khoa Lịch sử luôn ghi nhớ và biết ơn các thầy giáo cô giáo có nhiều đóng góp cho sự ra đời và phát triển của Khoa nay đã đi xa, như: Thầy Phạm Huy Phương, Thầy Hoàng Văn Lân, Thầy Phan Văn Ban, Thầy Phan Huy Ngạn, Thầy Lê Huy Phúc, Thầy Lâm Quang Trực, Thầy Biện Văn Dục, Thầy Nguyễn Đôn Thanh, Thầy Lê Tiến Giáp...

Chúng ta tưởng nhớ tới những thế hệ sinh viên đầu tiên của Khoa, theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, đã xếp bút nghiên lên đường chiến đấu và đã anh dũng hy sinh trên chiến trường chống Mỹ cứu nước như:  Nguyễn Thanh Tùng, Lê Văn Sỹ, Hà Đình Chuyển, Cao Võ Việt, Mạnh Trọng Hoạch....

Từ những hồi tưởng này, chúng ta tin tưởng Khoa Lịch sử sẽ luôn vững bước tiến lên và gặt hái thêm nhiều thành công mới, tô thắm thêm truyền thống quý báu của Khoa.

Ban Truyền thông.