Những thuận lợi và khó khăn của phụ nữ trong công tác quản lý

Trong công tác quản lý và lãnh đạo, người phụ nữ ngày càng có tiếng nói và chỗ đứng hơn trong các công ty, tổ chức phi chính phủ hoặc thậm chí là các cơ quan nhà nước. Những chính sách mới giúp cân bằng bình đẳng giới, đề cao vai trò của phụ nữ được Quốc hội nhiều nước thông qua giúp phụ nữ ngày càng tự tin thể hiện chính mình. Sự tinh tế và khéo léo trong điều hành doanh nghiệp, thừa cứng rắn nhưng đủ mềm mỏng trong quản trị nhân sự khiến vai trò của nữ lãnh đạo ngày càng nâng cao và giữ vị trí khó xê dịch trong tiến trình hội nhập của đất nước

Những định kiến về văn hóa – xã hội và vai trò truyền thống đã ràng buộc phụ nữ, nó cũng là thử thách lớn nhất mà phụ nữ cần phải vượt qua. Vẫn còn nhiều định kiến tồn tại liên quan đến khả năng kinh doanh và năng lực lãnh đạo của phái đẹp như việc cho rằng phụ nữ thiếu kiên quyết, dứt điểm trong việc ra quyết định; hay quan niệm “nam trưởng, nữ phó” khiến phụ nữ ít được ủng hộ vào các vị trí lãnh đạo có tầm ảnh hưởng lớn. Bên cạnh đó, quan niệm về vai trò giới truyền thống cho rằng, phụ nữ đóng vai trò quan trọng trong việc nội trợ, bếp núc, chăm sóc con cái, gắn chặt họ với thiên chức của người mẹ, người vợ, người con, khiến vị trí lãnh đạo trên chính trường của họ thường đứng sau nam giới. Thông thường, họ phải nỗ lực làm việc gấp đôi mới được thừa nhận

Bên cạnh đó, sức khỏe và kiến thức cũng là một trong những thách thức và khó khăn mà phụ nữ phải cố gắng vượt qua để khẳng định mình. Yếu tố làm việc vì “tình” nhiều hơn “lý” cũng là một trong những khó khăn khiến phụ nữ khó bứt phá và dẫn đầu thị trường trong lĩnh vực mình đang hoạt động.

Những khó khăn của phụ nữ trong công tác quản lý

Bên cạnh gia đình, vấn đề sự nghiệp có ý nghĩa rất lớn đối với người phụ nữ. Nó không chỉ là việc nuôi sống bản thân mà còn là cách để phụ nữ chứng tỏ mình không thua kém với nam giới. So với nam giới, khi làm công tác quản lý, người phụ nữ thường vất vả hơn và gặp nhiều khó khăn hơn.

a. Khó khăn về đặc điểm tâm sinh lí ở người phụ nữ

Người phụ nữ có tầm vóc nhỏ hơn nam giới, sức mạnh thể lực thường chỉ bằng 4/5 so với nam giới. Tuy nhiên, ở người phụ nữ lại có những thiên chức nặng nề hơn nam giới. Việc thực hiện những thiên chức này nếu không đảm bảo tính khoa học, hợp lí sẽ là những yếu tố ảnh hưởng mạnh mẽ đến sức khoẻ, sắc đẹp và độ trẻ trung của người phụ nữ.

Trong đời sống sinh lí cơ thể, người phụ nữ trường thành sớm hơn nam giới nhưng cũng già đi nhanh hơn nam giới. Ở độ tuổi 45 - 55, sau thời kì hồi xuân, người phụ nữ thường bước sang tuổi già. Trong khi đó đối với nam giới, thường vẫn còn rất khoẻ mạnh và nhiều "xuân sắc".

Hiện tượng kinh nguyệt hằng tháng có ý nghĩa đặc biệt, thể hiện tình trạng sức khoẻ và khả năng sinh nở của người phụ nữ. Nếu không đảm bảo đúng những điều kiện vệ sinh kinh nguyệt cần thiết người phụ nữ dễ bị ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ, vẻ đẹp và độ trẻ trung.

Vấn đề sinh nở đảm bảo tính khoa học, vừa là một thiên chức cao cả vừa có tác dụng nâng cao nữ tính, vẻ đẹp của người phụ nữ. Tuy nhiên, nếu sinh nở không đúng khoa học (quá nhiều, quá mau hoặc không biết cách cho con bú, nuôi con khi còn nhỏ.), người phụ nữ sẽ già nhanh, xấu nhanh, ốm yếu đi nhanh chóng. Dù là một thiên chức cao cả, thiêng liêng, việc sinh nở vẫn là một gánh nặng đối với người phụ nữ trong cuộc sống gia đình và sự nghiệp  

Những vấn đề sinh lí trên đặc biệt ảnh hưởng nhiều đến người phụ nữ trong việc thực hiện công tác quản lý – vốn dĩ đòi hỏi sự có mặt và tính gắng bó công việc cao. Những phụ nữ có gia đình thường bị gián đoạn thời gian do sinh nở và chăm sóc con, cho nên nhiều nữ quản lý chọn cách không hoặc lập gia đình muộn.

b. Những quan niệm sai trái lạc hậu về vai trò của người phụ nữ trong cuộc sống gia đình

Những quan niệm xưa cũ và lạc hậu cho rằng người phụ nữ không có quyền chủ động xây dựng sự nghiệp cho riêng mình. Hôn nhân và chăm sóc gia đình là một điều ràng buộc mạnh mẽ đối với những người phụ nữ muốn phát triển bản thân.

Trong gia đình, nhiều người chồng vẫn còn muốn theo quan niệm "tam tòng", hoặc mang nặng tư tưởng "chồng chúa vợ tôi", coi thường vai trò của người vợ. Họ muốn người phụ nữ phải hầu hạ chồng, tuyệt đối tuân theo mệnh lệnh của chồng. Không cho người vợ làm việc bên ngoài mà chỉ quanh quẩn với công việc nội trợ. Những công việc nội trợ gia đình, nuôi dạy và chăm sóc con cái thường được coi là trách nhiệm của người vợ. Nhiều ông chồng cho rằng đó chỉ là những việc vặt không đáng kể, không phải là việc của đàn ông.

Trong thực tế, nhiều công trình nghiên cứu khoa học đã xác nhận rằng các công việc nội trợ gia đình: thu dọn, vệ sinh nhà cửa, cơm nước, chăm sóc con cái. đã tiêu hao năng lượng, sức lực rất lớn của người phụ nữ. Toàn bộ năng lượng tiêu hao để phục vụ cho công việc nội trợ gia đình trong một ngày có thể tương đương với một ngày công lao động.

Nếu người phụ nữ ngoài việc đảm trách công việc do xã hội giao phó là công nhân viên chức hoặc phải làm ăn sinh sống, lại phải chịu toàn bộ gánh nặng của công việc nội trợ gia đình, sẽ bị ảnh hưởng nặng nề về mặt sức khoẻ, và không còn thời gian để có điều kiện rèn luyện và phát triển nhân cách, tài năng: Chính những công việc nội trợ gia đình quá vất vả nặng nề ở người phụ nữ trong khi họ còn phải làm việc ở cơ quan Nhà nước hoặc lo bươn chải kiếm sống là một trong những nguyên nhân chủ yếu làm cho họ già đi, xấu đi và ốm yếu nhanh hơn. 

Trong xã hội, vẫn còn có nhiều người đánh giá quá khắt khe, quá nặng nề về người phụ nữ trong tình yêu và xây dựng cuộc sống gia đình. Họ đòi hỏi rất cao ở người phụ nữ về tính "đứng đắn", tính "nghiêm túc", tính "chung thuỷ", tính "nề nếp" trong sinh hoạt. Nếu mắc một chút thiếu sót nào, người phụ nữ sẽ bị lên án nghiêm khắc hơn rất nhiều so với nam giới. Khi làm quản lý, người phụ nữ phải gánh vác nhiều yêu cầu về nhân cách, phẩm giá cao hơn nam giới.

c. Sự phức tạp trong đời sống xã hội hiện nay

Trong nền kinh tế thị trường vai trò tạo điều kiện kinh tế cho gia đình được chia đều cho cả hai giới. Do đó, nhiều phụ nữ quản lý phải gánh thêm trách nhiệm tạo nguồn thu nhập nuôi sống gia đình vừa phải chăm sóc con, việc nhà, nội trợ. Khiến họ không thể chuyên tâm làm tốt công tác quản lý, bị chi phối bởi nhiều yếu tố khác.

Do đặc điểm tâm sinh lí, người đàn ông thường dễ mắc những thiếu sót trong đời sống hôn nhân. Họ dễ bị sa ngã cám dỗ bởi sinh hoạt vật chất, sắc đẹp. Những tệ nạn xã hội: cờ bạc, rượu chè, xì ke, ma tuý, chơi bời trác táng thường lôi kéo quyến rũ người chồng, người con, gây ảnh hưởng nặng nề căng thẳng cho gia đình, là một trong những nguyên nhân chủ yếu phá hoại hạnh phúc, làm cho gia đình đổ vỡ. Chưa tính đến những mâu thuẫn trong gia đình từ xung đột vợi chồng đến đời sống sinh lý. Trong những trường hợp ấy người phụ nữ chính là người phải gánh chịu những bất hạnh. Khi ấy, người phụ nữ thường mất đi hứng thú làm việc, hiệu quả làm việc không cao. Thường khắt khe, cao có với nhân viên vô cớ hoặc có những quyết sách thiếu minh mẫn  

d. Một số nhược điểm, hạn chế của chính bản thân người phụ nữ

Một số nữ quản lý thiếu tự tin, chưa quan tâm nhiều đến việc học tập, nghiên cứu trau dồi chuyên môn. Hoặc ngược lại quá chú tâm đến việc trao dồi chuyên môn, công tác quản lý và vận hành. Mà không tham gia những hoạt động xã hội, kể cả hoạt động của Hội Phụ nữ, một tổ chức thực sự bảo vệ quyền lợi cho người phụ nữ, hoặc còn ít. Chính sự hạn chế này làm cho nữ quản lý khó giữ gìn hạnh phúc gia đình.

Những thuận lợi của phụ nữ khi làm công tác quản lý

So với nam giới, trong công tác quản lý phụ nữ trở nên có nhiều điểm lợi thế hơn. Xuất phát từ những đặc điểm nhân cách và phẩm chất ở người phụ nữ, khiến họ trở thành những quản lý tài ba và thu phục nhân viên của mình.

a. Tạo thiện cảm, kích thích nhân viên làm việc

Phụ nữ có sự nhạy cảm với những nhu cầu, sở thích, tâm lý của những người xung quanh. Họ có thể biết được nhân viên mình đang muốn gì thông qua những biểu hiện đơn giản mà một người quản lý nam giới nào đó có thể bỏ qua. Từ đó, có những đáp ứng nhu cầu mang tính thiết thực và hiệu quả cho nhân viên của mình.

Ở phụ nữ sẽ có sự giao thiệp, ứng xử tế nhị, có thái độ quan tâm, chia sẻ đúng lúc với đối tác, đồng nghiệp và nhân viên của họ. Từ đó, họ thu thập được tâm tư, nguyện vọng và những vấn đề nội tại trong đội ngũ nhân viên của mình. Đồng thời tạo được thiện cảm và có thể giải quyết mâu thuẫn một cách khéo léo và kịp thời.

Phụ nữ vốn cẩn thận và quan tâm nhiều đến chi tiết, nhờ đó họ dễ phát hiện ra những sai sót nhỏ có thể gây phản cảm lớn đối với khách hàng và cộng sự. Do đó, khi nhân viên làm việc với quản lý nữ có vẻ rất khắt khe và chi tiết nhưng hiệu quả công việc rất được chú trọng đảm bảo. Những chi tiết nhỏ được thực hiện một cách hoàn hảo sẽ dễ tạo ấn tượng và lòng tin nơi đối tác.

b. Tạo được bầu không khí làm việc năng động

Nam giới phải thừa nhận rằng họ khó làm chủ được cảm xúc của mình trong những cuộc đàm phán căng thẳng hơn là nữ giới. Chính sự lịch thiệp, nhã nhặn của nữ quản lý sẽ giúp dễ đi đến thỏa thuận hợp tác hơn. Giọng nói nhẹ nhàng, dung mạo dễ nhìn, cử chỉ dịu dàng, khoan thai tạo cho phụ nữ một "sức mạnh ngầm" trong giao tiếp.

Đối với nhân viên, quản lý nữ thường có sự quan tâm sâu sắc hơn đến công việc thậm chí là đời sống. Họ thường không có những quy định, chuẩn mực nghiêm khắc trong lúc làm việc mà chú trọng đến xây dựng cảm xúc tích cực cho nhân viên trong lúc làm việc. Vì chính bản thân nữ quản lý cũng cần cảm xúc tích cực để làm việc hiệu quả.

c. Khiêm tốn và chịu học hỏi giúp nâng cao khả năng quản lý

Phụ nữ thường không đặt "cái tôi" quá cao như nam giới nên có thể tránh được phần nào "bệnh sĩ". Họ không câu nệ việc nhân viên làm trái ý, hoặc có những ý kiến hay hơn mình trong các cuộc họp nhân viên. Thập chí họ không ngại bắt đầu hoặc làm lại từ đầu từ những việc thất bại của nhân viên, không "giấu dốt" mà thậm chí còn "giả dốt" để thu phục và học hỏi nhiệt tình ngay từ nhân viên có kinh nghiệm của mình

d. Cơ hội có một gia đình hạnh phúc

Trong xu hướng ngày nay, người đàn ông thường tìm cho mình một người phụ nữ thành đạt. Vì vậy, những sếp nữ thương lọt vào mắt xanh của những đấng mày râu. Họ thường đón nhận sự yêu thương chân thành và bình đẳng trong gia đình.

Không phải đơn thuần chỉ vì nét quyến rũ hay không phải vì họ xinh đẹp và ăn nói giỏi mà còn từ sự thành đạt trong công việc và sống độc lập. Thông qua việc san sẻ nỗi lo cơm áo gạo tiền, người bạn đời của họ giảm bớt áp lực và có thêm nhiều thời gian cho gia đình, tránh được xung đột gia đình từ vấn đề tài chính.

Khi ở bên ngoài, nữ giới có thể là người năng động, tài giỏi, đương đầu áp lực và thử thách trong công tác quản lý. Nhưng khi về nhà, chồng và con là điểm tựa tinh thần lớn nhất. Khi gia đình là động lực để họ cố gắng phấn đấu và kiên trì thì chồng con cũng sẽ thấu hiểu và yêu thương họ hơn. Có được hậu phương vững chắc, công việc của nữ quản lý sẽ ngày càng được củng cố và phát triển hơn.