Xu hướng đáng lo ngại trong việc sử dụng các loại chất kích thích của giới trẻ tại Anh

Dữ liệu mới nhất từ châu Âu, Trung Á, Canada và từ đề tài nghiên cứu về Hành vi sức khoẻ của trẻ ở độ tuổi tới trường (HBSC-Health Behaviour in School-aged Children) đã vẽ nên một bức tranh đáng lo ngại về việc sử dụng các chất cấm ở thanh thiếu niên tại Anh. Báo cáo được thực hiện dưới sự hợp tác giữa WHO và các nhà nghiên cứu tới từ ĐH Glasgow, được dựa trên dã liệu của gần 280.000 thanh thiếu niên trong giai đoạn 2021-2022.

Báo cáo được WHO uỷ quyền, đã phát hiện ra rằng hơn 1/2 người ở độ tuổi 15 tại châu Âu đã sử dụng đồ uống có cồn, trong khi đó 1/5 đã sử dụng thuốc lá điện tử. Tại Vương quốc Anh (UK), sự giảm sút của hành vi hút thuốc trong vài thập kỷ qua đã dừng lại, và đang có những bằng chứng cho thấy sự gia tăng nhẹ trong việc sử dụng đồ uống có cồn ở các bé gái tuổi 15 tại Anh kể từ năm 2018. Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng nhấn mạnh những nguy cơ đặc trưng đối với nữ giới lớn tuổi hơn xoay quanh việc sử dụng thuốc lá điện tử và đồ uống có cồn, từ đó nêu cao tính cấp thiết đối với các chiến lược ngăn chặn có mục tiêu đối với thực trạng này.

Một số nội dung chính của báo cáo bao gồm:

- Sự phổ biến của việc tiêu thụ rượu bia

Đây là loại chất được dùng phổ biến nhất trong giới trẻ với dữ liệu cho thấy rằng hơn 1/2 nữ và 2/5 nam giới 15 tuổi tại Vương quốc Anh đã uống rượu bia trong vòng 30 ngày vừa qua. Anh là quốc gia có tỷ lệ sử dụng rượu bia cao nhất trong nhóm tuổi 11-13. So với các quốc gia châu Âu khác, tỷ lệ say xỉn tại Vương quốc Anh ở nhóm cao, đặc biệt với nữ giới.

- Sử dụng thuốc lá

Trong khi tỷ lệ hút thuốc đã giảm bớt trong những năm gần đây, hơn 1/5 nữ thiếu niên đã hút thuốc và hơn 1/10 đã có hành vi này trong 30 ngày vừa qua. Tại Anh và xứ Wale, hút thuốc lá phổ biến ở nữ thanh thiếu niên hơn so với nam giới.

- Sử dụng thuốc lá điện tử

Tỷ lệ hút thuốc lá điện tử đang ở mức đáng báo động và tỷ lệ hiện nay đã vượt qua việc sử dụng thuốc lá truyền thống. 1/10 trẻ 11 tuổi tại Anh đã sử dụng thuốc lá điện tử ít nhất 1 lần. Trước khi bước sang tuổi 15, hoạt động gia tăng lên 26% ở nam và 40% ở nữ. Sự phổ biến của thuốc lá điện tử ở nhóm nữ thanh thiếu niên (15 tuổi) đã vượt qua cả con số trung bình trong đề tài HBSC đối với Scotland, xứ Wale và Anh.

- Xu hướng sử dụng cần sa

Hành vi sử dụng cần sa tại UK là trên mức trung bình của HBSC. 1/5 thiếu niên 15 tuổi đã sử dụng cần sa ít nhất 1 lần trong đời (Mức trung bình của HBSC = 12%). Tại Scotland, tỷ lệ sử dụng trọn đời đã giảm bớt trong 20 năm vừa qua, tuy nhiên xu hướng sử dụng hiện tại đang duy trì ở mức tương đối ổn định, cho thấy có sự cải thiện rất ít ở những người sử dụng thường xuyên. Nam thiếu niên tại Scotland có tỷ lệ sử dụng cần sa trọn đời cao nhất trong số các quốc gia HBSC.

P/S: sử dụng trọn đời/suốt cuộc đời (lifetime use) là thuật ngữ để chỉ hành vi sử dụng nhiều lần hoặc thỉnh thoảng, và có thể bắt đầu ở bất kỳ độ tuổi nào.

Các nhà nghiên cứu cho rằng sự chuyển đổi sang thuốc lá điện tử (một lựa chọn phổ biến hơn so với thuốc lá truyền thống) đã nhấn mạnh tính cấp thiết của các biện pháp can thiệp có mục tiêu trong lĩnh vực sức khoẻ cộng đồng. Báo cáo phát hiện ra rằng thuốc lá điện tử đang phổ biến hơn ở người trẻ, với 30% nữ thiếu niên 15 tuổi tại Anh và Scotland, 27% tại xứ Wales đã sử dụng thuốc lá điện tử trong 30 ngày vừa qua.

Theo TS. Jo Inchley (ĐH Glasgow, Điều phối viên quốc tế của HBSC), sự gia tăng mạnh mẽ về việc sử dụng vape trong giới trẻ tại Anh quốc có nguy cơ đảo ngược một số xu hướng tích cực mà chúng ta thường thấy trong việc sử dụng chất kích thích những năm gần đây với tỷ lệ hút thuốc và uống rượu bia nói chung đã giảm kể từ những năm 1990. Tỷ lệ hút thuốc lá điện tử đã tăng gấp đôi trong vòng 4 năm ở nữ thanh thiếu niên tại Scotland. Vape được cho là quá dễ dàng để tiếp cận đối với người trẻ và những nguy cơ về sức khoẻ mà sản phẩm này gây ra đã bị đánh giá thấp. Luật mới về việc cấm sử dụng thuốc lá điện tử dùng 1 lần là một bước tiến quan trọng nhưng vẫn cần có thêm hành động để có thể giải quyết những xu hướng đáng lo ngại này.

Viếc sử dụng rượu bia sớm tại Anh, và mức độ sử dụng rượu bia cao ở nữ thanh niên cũng đặc biệt đáng lo ngại. Các nhà nghiên cứu cho rằng nội dung báo cáo đã nhấn mạnh về việc rượu bia sẵn có và được bình thường hoá như thế nào, cho thấy sự cần thiết của các công cụ đo lường chính sách tốt hơn nhằm bảo vệ trẻ em và thanh thiếu niên trước những tác hại mà rượu bia gây nên.

Theo TS. Sabina Hulbert (HBSC Anh, ĐH Kent), thiếu niên nam nữ tại Anh (11-13 tuổi) là nhóm đối tượng có tỷ lệ tiêu thụ rượu bia cao nhất trong số các quốc gia tham gia khảo sát. Đại đa số thanh niên 15 tuổi (65% nam và 74% nữ) cho biết đã từng sử dụng rượu bia-một chất bị cấm do liên quan tới những tổn hại lâu dài về tâm sinh lý. Với những số liệu đang ngày càng gia tăng, đặc biệt ở bé gái, chúng ta cần thúc đẩy các nhà làm chính sách nhanh chóng thay đổi các công cụ đánh giá không hiệu quả hiện nay, nhằm bảo vệ thế hệ trẻ trước những tác hại do các chất kích thích gây ra.

FULL REPORT