Những yếu tố làm gia tăng quá trình lão hoá não bộ

Các nhà nghiên cứu trước đó đã nhận diện được một "điểm yếu" trong não bộ. Đây là một mạng lưới chi tiết các khu vực bậc cao vốn không chỉ phát triển trong giai đoạn thanh thiếu niên, mà còn xuất hiện trong sự lão hoá ở tuổi già. Họ cho rằng mạng lưới não bộ này cũng dễ bị tổn thương và dẫn tới bệnh Alzheimer và tâm thần phân liệt (Schizophrenia)

Kết quả của đề tài được công bố trên tạp chí Nature Communications, trong đó nghiên cứu những ảnh hưởng mang tính gene di truyền và có thể sửa đổi này tới các khu vực mong manh của não bộ, thông qua việc scan sọ não của 40.000 tuổi từ 45 trở lên. 

Các nhà nghiên cứu đã xem xét 161 yếu tố dẫn tới chứng sa sút trí tuệ (dimentia), xếp hạng mức độ ảnh hưởng của chúng tới mạng lưới dễ bị tổn thương của não bộ, vượt trên những ảnh hưởng tự nhiên của tuổi tác. Họ tiến hành phân loại những yếu tố nguy cơ "có thể sửa đổi" này. Các yếu tố này có thể sửa đổi bởi chúng có khả năng thay đổi trong các giai đoạn của cuộc sống để giảm bớt nguy cơ sa sút trí tuệ. Các nhà nghiên cứu đã chia thành 15 nhóm lớn bao gồm: huyết áp, cholesterol, tiểu đường, cân nặng, tiêu thụ đồ uống có cồn, hút thuốc, trầm cảm, tình trạng viêm, ô nhiễm, thính giác, giấc ngủ, xã hội hoá, ăn kiêng, hoạt động thể chất, giáo dục.

Theo GS. Gwenaëlle Douaud, mạng lưới các khu vực trong não bộ sẽ bị thoái hoá sớm theo tuổi tác, và trong nghiên cứu lần này, các nhà khoa học đã chỉ ra rằng những phần đặc trưng của này của não bộ dễ bị tổn thương nhất bởi tác động của bệnh tiểu đường, ô nhiễm không khí do giao thông và chất cồn. Và tất cả những yếu tố này được cho là nguyên nhân chính dẫn tới chứng sa sút trí tuệ.

GS. Lloyd Elliott (ĐH Simon Fraser, Canada) cũng đồng tình với GS. Douaud. Trên thực tế, 2 trong 7 kết quả nghiên cứu liên quan tới gene được xác định ở trong khu vực đặc biệt này, và có chứa gene của nhóm máu XG và khu vực này rất không điển hình bởi nó được chia sẻ bởi cả nhiễm sắc thể X và Y. Điều này thực sự thú vị bởi nhóm nghiên cứu không biết nhiều về những phần này của bộ gene. GS. Elliott cho rằng việc khám phá sâu hơn đối với vùng đất di truyền vốn chưa được khai phá này sẽ mang lại rất nhiều thông tin và lợi ích.

GS. Anderson Winkler (Viện sức khoẻ quốc gia, ĐH Texas Rio Grande Valley) cho rằng điều khiến cho đề tài nghiên cứu này trở nên đặc biệt đó là việc khám phá mức độ ảnh hưởng của những yếu tố có thể thay đổi thông qua sự xem xét khi đặt chúng cạnh nhau, từ đó đánh giá được kết quả lão hoá của các khu vực mong manh trong não bộ. Đây được coi là một hướng tiếp cận toàn diện và khoa học để có thể tìm ra được 3 yếu tố gây hại nhất: tiểu đường, ô nhiễm không khí và đồ uống có cồn.

Kết quả nghiên cứu đã làm sáng tỏ về những yếu tố nguy cơ nhất đối với chứng sa sút trí tuệ, cung cấp những thông tin khoa học hữu ích cho việc ngăn chặn cũng như đưa ra các chiến lược can thiệp trong tương lai

FULL TEXT